हाम्रो राम्रो स्वास्थ्यको लागि दैनिक नुहाउनु पर्छ । नुहाउनाले धेरै रोगबाट बच्ने मात्रै नभई स्फूर्ति पनि मिल्छ ।
धेरैजसो मानिसहरु बिहानै नुहाउने गर्छन् तर केहि मानिसहरु यस्ता छन् जो राति सुत्नु अघि, अफिसबाट आएपछि वा बिहानको खाजा पछि नुहाउन रुचाउँछन् ।
यदि तपाईं पनि यी मध्ये एक हुनुहुन्छ भने, जानीजानी वा अनजानमा ठूलो गल्ती गर्दै हुनुहुन्छ । आयुर्वेदमा, बिहान नुहाउने सही समय बताइएको छ, यसको सबैभन्दा ठूलो कारण के हो भने यसले तपाईंलाई धेरै रोगहरूबाट बचाउन मद्दत गर्दछ ।
साथै बिहान नुहाउँदा तपाईंलाई दिनभर ताजा महसुस हुन्छ । बिहान नुहाउनुका धेरै वैज्ञानिक फाइदाहरू छन्।नेशनल सेन्टर फर बायोलोजिकल इन्फर्मेसन (एनसीबीआई) मा प्रकाशित अनुसन्धान अनुसार नुहाउँदा मानसिक र शारीरिक स्वास्थ्यमा सुधार हुन्छ ।
पीडा, तनाव र डिप्रेसन जस्ता लक्षणहरू नियमित नुहाउनेहरू भन्दा दैनिक नुहाउने मानिसहरूमा कम हुन्छन् ।आयुर्वेदिक चिकित्सक ऐश्वर्या सन्तोषले इन्स्टामा एक पोस्टमार्फत नुहाउने सही समयबारे विस्तृत जानकारी दिएकी छन् । उनका अनुसार नुहाउनु आयुर्वेदमा एक उपचारात्मक गतिविधि हो, जसले शरीर, दिमाग र आत्मालाई ताजा राख्ने काम गर्छ ।
आयुर्वेदमा नुहाउनुलाई स्नान भनिन्छ । यस अनुसार, स्नान एक उपचारात्मक गतिविधि हो । यदि यसलाई ठीकसँग गरियो भने, शरीर, दिमाग र आत्माको लागि उपचार र स्फूर्तिदायी अनुष्ठान हुन सक्छ ।
डाक्टर ऐश्वर्याका अनुसार आयुर्वेदमा आचार्यहरुले बिहान नुहाउनु लाभदायक रहेको बताएका छन् । आफ्नो दिनचर्यामा नुहाउने काम व्यायामको केहि समयपछि गर्नुपर्छ। व्यायाम गरेपछि शरीर थकित हुन्छ, त्यसैले नुहाउँदा आराम मिल्छ । बिहान सूर्योदय वा सूर्यास्तअघि नुहाउनु राम्रो मानिन्छ । बिहान नुहाउँदा हुने फाइदाहरू निम्नानुसार रहेका छन् ः
- मुटु रोगको जोखिम कम हुन्छ ।
- श्वासप्रश्वास प्रणाली बलियो हुन्छ।
- हर्मोन सन्तुलित रहन्छ ।
- छालाको लागि फाइदाजनक हुन्छ ।
- ओस्टियोआर्थराइटिसको जोखिम कम गर्छ ।
- शरीरको तापक्रम नियन्त्रण हुन्छ ।
कुन समयमा नुहाउनु हुँदैन
खाना खाइसकेपछि कहिल्यै नुहाउनु हुँदैन । वास्तवमा, खाना खाइसकेपछि तुरुन्तै नुहाउँदा, तपाईंले खाएको खाना पचाउन मद्दत गर्ने पाचन शक्तिमा बाधा आउँछ । जसले गर्दा खाना पच्दैन र पेटसम्बन्धी रोग लाग्ने खतरा हुन्छ ।
शारीरिक परिश्रमपछि वा तातो घाममा दिउँसो नुहाउँदा धेरै रोग लाग्ने सम्भावना हुन्छ । त्यसो गर्दा मांसपेशीहरू ढाक्ने कोशिकाहरूमा सुन्निने समस्या हुन्छ, जसलाई मायोसाइटिस भनिन्छ । घाँटी कडा हुने र दुख्ने हुन्छ । साथमा ढाडको तल्लो भाग दुख्ने र घुँडा दुख्ने जस्ता स्वास्थ्य समस्या आउँछन् । त्यसका साथसाथै यो बानीलाई आँखाका धेरै रोगको प्रमुख कारण मानिन्छ ।
आयुर्वेदमा राति नुहाउनु गलत मानिन्छ, विशेषगरी लामो र बाक्लो कपाल भएका मानिसहरूलाई राती नुहाउँदा समस्या हुन सक्छ । वास्तवमा राती नुहाउँदा कपाल राम्ररी सुख्खा हुँदैन, जसले गर्दा मायोसाइटिस नामक रोग लाग्ने खतरा हुन्छ । यद्यपि, कपाललाई भिज्नबाट जोगाएर नुहायो भने यो जोखिम कम गर्न सकिन्छ ।
